Ο εκλεκτός συνάδελφος και φίλος Πάνος Καπώνης, συνοδοιπόρος από τα πολύ παλιά χρόνια και αφοσιωμένος νομικός συμπαραστάτης του κλάδου των φαρμακοποιών, όπως άλλωστε και εγώ, ανάρτησε στις 24-01-2019 στην ιστοσελίδα του δικηγορικού του γραφείου (www.caponislawfirm.com) το παρακάτω σχόλιο:
Τα «ασυμβίβαστα» του Π.Δ. 64/2018 – Η έκταση της υποχρέωσης συμμόρφωσης της διοίκησης στις δικαστικές αποφάσεις του ΣτΕ
Επ’ ευκαιρία νομικού άρθρου το οποίο δημοσιεύτηκε σε ιστοσελίδα συναδέλφου με τίτλο : “ΤΟ ΣτΕ, ΤΑ ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΑ ΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΩΝ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΔΙΑΤΑΓΗ ΑΝΑΣΤΟΛΗΣ ΙΣΧΥΟΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 3 ΤΟΥ Π.Δ. 64/2018”, θα ήθελα να συμβάλλω, όπως και ο αγαπητός συνάδελφος στα εξής, σε σχέση με το εάν παράγει “δεδικασμένο” μία Προσωρινή Διαταγή του ΣτΕ :
Σύμφωνα με το άρθρο 95 παρ. 5 του Συντάγματος, «η διοίκηση έχει υποχρέωση να συμμορφώνεται προς τις δικαστικές αποφάσεις. Η παράβαση της υποχρέωσης αυτής γεννά ευθύνη για κάθε αρμόδιο όργανο όπως νόμος ορίζει. Νόμος ορίζει τα αναγκαία μέτρα για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης της διοίκησης». Ερμηνεύοντας τις ανωτέρω διατάξεις, το ΝΣΚ, σε μεγάλο αριθμό γνωμοδοτήσεών του δέχεται ότι αυτές (οι διατάξεις) επιβάλλουν την υποχρέωση της Διοίκησης να συμμορφώνεται απροφασίστως και χωρίς οποιαδήποτε καθυστέρηση στις αποφάσεις των δικαστηρίων (ΓΝΜ ΝΣΚ 130/2012, 137/2012, 154/2012). Στις δικαστικές αποφάσεις που δημιουργούν υποχρέωση συμμόρφωσης της Διοίκησης, κατά τα άρθρα 95 παρ. 5 του Συντάγματος και 1 του Ν. 3068/2002, περιλαμβάνονται και εκείνες που εκδίδονται κατά τη διαδικασία παροχής προσωρινής δικαστικής προστασίας, η οποία κατοχυρώνεται στο άρθρο 20 παρ. 1 του Συντάγματος (ΣτΕ 2599/1998, Ολ 2040/2007, 1538/2015 7μ καθώς και 60/2006 και 77/20009 αποφάσεις του Τριμελούς Συμβουλίου του ΣτΕ του άρθρου 2 του Ν. 3068/2002), όπως επίσης και οι προσωρινές διαταγές που χορηγούνται επί αιτήσεων παροχής προσωρινής δικαστικής προστασίας (βλ. 60/2006, 15/2007, 7, 75, 106/20009 αποφάσεις του Τριμελούς Συμβουλίου του ΣτΕ του άρθρου 2 του Ν. 3068/2002). Σημειώνεται, κατ’αρχάς, ότι υποχρέωση συμμόρφωσης και δεδικασμένο διακρίνονται μεν αλλά ταυτόχρονα τελούν σε εσωτερική συνάφεια μεταξύ τους, με την έννοια ότι η έκταση της συμμόρφωσης αποτελεί συνάρτηση του συγκεκριμένου κριθέντος ζητήματος με την απόφαση που εξοπλίζεται με ισχύ δεδικασμένου και προς την οποία πρέπει να συμμορφωθεί η Διοίκηση. Σύμφωνα με τη διάκριση που συνάγεται από τα άρθρα 50 παρ. 4 ΠΔ 18/1989 και 198 παρ. 1 του ΚΔΔικ, η εξωδικαστική ενέργεια του δεδικασμένου, όπως καλείται η υποχρέωση της Διοίκησης προς συμμόρφωση στην ακυρωτική δικαστική απόφαση, έχει δύο εκδηλώσεις, μια αρνητική και μια θετική. Ακριβέστερα, αποθετική συμμόρφωση της διοίκησης σε δικαστική απόφαση είναι η υποχρέωσή της να απέχει από κάθε ενέργεια αντίθετη προς τα κριθέντα με την απόφαση, δηλαδή να απέχει από την εκτέλεση της ακυρωθείσας πράξης και να μην επαναλάβει την πράξη ή τη συμπεριφορά που έχει ελεγχθεί ως παράνομη. Αποθετική συμμόρφωση σημαίνει και την απαγόρευση επανέκδοσης της ίδιας κατά περιεχόμενο πράξης με την ακυρωθείσα, με την ίδια τυπική ή ουσιαστική πλημμέλεια. Η απαγόρευση καλύπτει και την έκδοση πράξης εμμέσως όμοιας με την ακυρωθείσα. Την υποχρέωση συμμόρφωσης υπό την έννοια αυτή υπέχει η Διοίκηση και επί αποφάσεων προσωρινής δικαστικής προστασίας.
Το παραπάνω σχόλιο του συναδέλφου Πάνου Καπώνη έγινε επ’ ευκαιρία του από 23-01-2019 δικού μου πονήματος υπό τον τίτλο «ΤΟ ΣτΕ, ΤΑ ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΑ ΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΩΝ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΔΙΑΤΑΓΗ ΑΝΑΣΤΟΛΗΣ ΙΣΧΥΡΟΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 3 ΤΟΥ Π.Δ. 64/2018» (βλ. www.arvanitislaw.gr)
Δεν έχω οποιοδήποτε νομικό ενδοιασμό, πέραν μιας μικρής επιφύλαξης, να συμφωνήσω μαζί του ότι η χορηγηθείσα προσωρινή διαταγή της Προέδρου του ΣτΕ για την αναστολή εκτέλεσης του άρθρου 3 του Π.Δ. 64/2018 στην υπόθεση την οποία χειρίστηκα σε σχέση με τα ασυμβίβαστα των φαρμακοποιών, υποχρεώνει τη Διοίκηση σε συμμόρφωση. Υπό οποιαδήποτε εκδοχή θα είμαι αρωγός και υποστηρικτής της άποψης αυτής. Εκτιμώ δε, αλλά και εύχομαι, σε συμμόρφωση προς την Προσωρινή Διαταγή της Προέδρου του ΣτΕ, να μην προβούν οι Περιφέρειες της χώρας σε ανακλήσεις αδειών σε εταιρείες φαρμακείων (συστεγασμένων ή μη) στο εταιρικό σχήμα των οποίων μετέχουν φαρμακοποιοί που είναι πρόεδροι ή μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων των Προμηθευτικών Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών. Πιστεύω δε ακράδαντα, όπως εκτιμώ ότι πιστεύει και ο εκλεκτός συνάδελφος, ότι ο παρακάτω κανόνας τον οποίο κατέγραψα στα νομικά μου σημειώματα είναι νόμιμος και βάσιμος.
| Ο ΚΑΝΟΝΑΣ
ΚΑΝΕΝΑ ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΟ ΚΑΙ ΓΙΑ ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ ΛΟΓΟ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΕΙ Ή ΝΑ ΣΥΝΤΡΕΞΕΙ ΣΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΕΝΟΣ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ Ή ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΟΥ ΣΕ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ, ΟΠΟΙΕΣΔΗΠΟΤΕ ΚΑΙ ΑΝ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΛΟΙΠΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΑΥΤΟΥ Ή ΤΩΝ ΣΥΓΓΕΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞ ΑΙΜΑΤΟΣ Ή ΑΓΧΙΣΤΕΙΑΣ ΜΕΧΡΙ Β’ ΒΑΘΜΟΥ, ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟΥ ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΩΝ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΩΝ. |
Ωστόσο, τα άνω γεγονότα δεν διαγράφουν μία αλήθεια: ότι τελικά, τρεις φαρμακοποιοί με φαρμακεία, που ασκούν με κόπο και μόχθο και άλλες συναφείς με το φάρμακο εμπορικές δραστηριότητες, σήκωσαν το ψυχικό και οικονομικό βάρος αντιμετώπισης του νομικού αυτού ζητήματος. Με άλλα λόγια, τρεις απλοί φαρμακοποιοί και όχι οι συντεταγμένοι φορείς, έβγαλαν το φίδι από την τρύπα. Και συμφωνώ απόλυτα ότι η επιτυχημένη προσπάθεια των ανθρώπων αυτών θα ωφελήσει ανέξοδα και όλο τον συνεταιριστικό κλάδο των φαρμακοποιών. Καλώς καμωμένο.
Αντιλαμβάνομαι ωστόσο ότι ο συντεταγμένος φορέας (ΟΣΦΕ) δεν αντέδρασε νομικά διότι πιστεύει βαθύτατα, όπως άλλωστε διατυμπανίζω και εγώ, ότι τα αναφερόμενα στο Π.Δ. 64/2018 ασυμβίβαστα δεν είναι νοητό να αφορούν τους φαρμακοποιούς.
Ωστόσο, αν με ρωτούσαν, θα έλεγα… de profundis… Αξίζει ένα ευχαριστώ του συνεταιριστικού κλάδου στους τρεις αυτούς φαρμακοποιούς, ανεξάρτητα από το εάν επιλεγεί τελικά, ως χειρονομία, η πρόταση συμβολής του συνεταιριστικού κλάδου στις οικονομικές δαπάνες του εγχειρήματος, τις οποίες επωμίσθηκαν αποκλειστικά οι τρεις αυτοί φαρμακοποιοί.
Δεν ρώτησα κανέναν… Απλά λέω!!!
Υ.Γ. Φίλε συνάδελφε Πάνο, σε ευχαριστώ για την παρέμβασή σου. Η φωτογραφία σου στον ιστότοπό σου, με τον Γαλανόπουλο, τον Ιωαννίδη και τον Σερέτη κατά την υπογραφή του καταστατικού της ΟΣΦΕ είναι πραγματικά ιστορική και πάντα με συγκινεί. Όλους τους ξέρω από τότε, με τον Σερέτη δε ήμασταν και συμμαθητές στο γυμνάσιο. Τι ωραία χρόνια!!!
Αθήνα, 21-01-2019
Χρήστος Αρβανίτης